Οι Επαρχιακοί Οργανισμοί Αυτοδιοίκησης αποτελούν μέρος της μεγάλης μεταρρύθμισης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, με στόχο την εκμετάλλευση συνεργιών κλίμακας στα έξοδα λειτουργίας και διοίκησης οργανισμών οι οποίοι παρέχουν παρόμοιας φύσης υπηρεσίες, την εξυπηρέτηση του πολίτη σε ένα και μόνο σημείο και παράλληλα την εφαρμογή μιας ενιαίας αρχής αδειοδότησης σε κάθε επαρχία.

Με βάση τον περί Επαρχιακών Οργανισμών Αυτοδιοίκησης Νόμο του 2022, συστήνονται 5 νέοι Επαρχιακοί Οργανισμοί Αυτοδιοίκησης, σε κάθε Επαρχία της ελεύθερης Κύπρου (δεν συστήνεται οργανισμός για την Επαρχία Κερύνειας η οποία είναι πλήρως κατεχόμενη), με σκοπό την ενοποίηση των υπηρεσιών που παρέχουν σήμερα τα Συμβούλια Υδατοπρομήθειας ή οι Τοπικές Αρχές που παρέχουν υδροδότηση, τα Συμβούλια Αποχετεύσεων καθώς και τα Συμβούλια Εκμετάλλευση Χώρων Διάθεσης ή Αξιοποίησης Οικιακών Αποβλήτων και παράλληλα με την μεταφορά της αρμοδιότητας για την αδειοδότηση της ανάπτυξης (πολεοδομικές άδειες και άδειες οικοδομής) από τα Επαρχιακά Γραφεία Πολεοδομίας, τους Δήμους και τις Επαρχιακές Διοικήσεις.

Γενικές δημοτικές εκλογές για την ανάδειξη των Προέδρων των Οργανισμών διεξάγονται κάθε πέντε (5) χρόνια, σε ημερομηνία που ορίζεται από τον Υπουργό με διάταγμα που δημοσιεύεται στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας και η οποία συμπίπτει με την ημερομηνία διενέργειας των εκλογών για την ανάδειξη των Μελών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου.