MOI


Seçim hakkı
Seçimin yapılacağı tarihe kadar 18 yaşını dolduran her Kıbrıs Cumhuriyeti vatandaşı veya başka bir Avrupa Birliği üyesi devletin vatandaşı, ilgili seçmen listesinde kayıtlı olması şartıyla, oy kullanma hakkına sahiptir. (Daha fazla bilgiler için, «Genel» bölümüne bakınız).

Oylama saatleri
Oylama doğrudan ve gizli şekilde yapılır. Sabah saat 07.00’de başlar ve öğle saat 12.00’de bir saat mola verilir. Saat 13.00’te yeniden başlar ve normal olarak saat 18.00’e kadar devam eder. Gerekirse, Seçim Merkezi Başkanı, kendi kararıyla, seçim merkezi dışında oy vermek için bekleyen seçmen olduğu şartıyla, seçim merkezindeki oylama saatlerini gece yarısına kadar uzatabilir.

Seçmenin tanınması
Seçmen, seçim merkezinde kabul edilmesi ve kendisine oy kullanmak amacıyla oy pusulası verilmesi için, aşağıdaki şartları yerine getirmelidir:

(a) Yerel seçim merkezinin ilgili seçmen listesinde kayıtlı olmalıdır.
Başka seçim merkezinin seçmen listesinde kayıtlı olduğu durumda, seçimden sorumlu kişiler tarafından oy kullanmak amacıyla uygun seçim merkezine yönlendirilecektir.
Eğer seçimde oy kullanma niteliklerine sahip bir kişi seçmen listesine zamanında kaydolmayı ihmal ettiyse, seçim merkezinin sorumlu yetkilileri ile tartışmasının anlamı yoktur. Seçmen listesinin hazırlanması ile ilgili süreç, seçim gününden çok daha önce sona erer ve seçmen listesine bir seçmenin isminin eklenmesi veya çıkarılması ile seçmen listesinde hiçbir değişiklik veya düzeltme yapılamaz. Seçim Merkezi Başkanının, seçmen listesinde herhangi bir düzeltme yapma hakkı yoktur. Bu iş, çok daha önce İçişlerine bağlı Seçimler Hizmeti tarafından yapılır.
(b) Seçmen defteri veya kimlik kartı göstermelidir. Seçmen defteri veya kimlik kartı olmadan, ismi seçmen listesinde kayıtlı olup olmadığından bağımsız olarak, kimse oy kullanamaz.
Seçmen defterinin kaybı veya yıpranması durumda, seçmen, yerel Kaza Amiri Dairesine veya İçişlerine bağlı Seçimler Hizmetine başvuru yaparak bunu yenisiyle değiştirebilir. Seçmen defterinin kayıptan dolayı değiştirmesi için başvuru seçim gününün arifesine kadar da yapılabilir.
(c) Aynı seçimde daha önce oy kullanmadığını doğrulanmalıdır.

Oy pusulaları
Kıbrıs Cumhuriyeti’nin tüm toprakları için aynı olan oy pusulaları, güvenlik kağıdına basılır ve ayrı numaralı sütunda bileşimleri ile tek/bağımsız adayları içerir.
Partilerin oy pusulasına yerleştirilmesi, alfabetik sıra ile olur. İlk önce ayrı partiler gelir ve partiler koalisyonları, bağımsızlar bileşimleri ve en sonunda bağımsızlar/ayrı adaylar takip eder.
Bileşimin amblemi bildirilirse, her bileşimin sütununda isminin üzerine basılır ve bileşimin isminin altına adayların isimleri, soyadlarına göre alfabetik sıra ile yerleştirilir. Her adayın isminin yanında seçmenin tercih oyu kaydetmek istediği takdirde tercih oyunu işaret edebildiği bir kare şekillenir.

Oy pusulalarında resmi mühür
İstisnasız tüm seçmenler, oy kullanmak için özel oy kullanma bölümüne çekilmeden önce, oy pusulalarını denetlemeli ve Cumhuriyetin resmi mührü ile mühürlenmiş olduklarından emin olmalıdır. Aksi takdirde, geçersiz sayılır ve sayımda dikkate alınmayacaktır.

Oylama tarzı
Her seçmenin sadece biz kez oy kullanma hakkı vardır. Seçim merkezindeki görevliler, her seçmene uygun biçimde mühürlü birer oy pusulası verir. Oy pusulaları, oy haklarını kullanmalarında seçmenler tarafından kolaylıkla açılıp katlanmaları için körük gibi katlanır.
Oy pusulasını aldıktan sonra, seçmen özel oy kullanma bölümüne girer ve mavi veya siyah renkli bir kalemle belirlenmiş işareti, yani «Χ» ya da «+» ya da «√» işaretini tercih ettiği bileşimin sütunu altına veya ayrı adayın yanına gizlice kaydeder. Seçmenlerin farklı bileşimlerden adaylar seçme hakkı yoktur. Tercih ettikleri bileşimin, Cumhuriyetin sandalye sayısının karşılığından daha az adayları olsa da, sadece bir bileşime veya sadece bir bağımsız adaya oy verebilirler. Seçmen, tercih ettiği bileşime ve aynı zamanda başka bir bağımsız adaya oy veremez. Çünkü bu durumda oy pusulası geçersiz olacak.

Tercih oyları
Seçmen, bir bileşime oy vermeye karar verirse, buna ek olarak her adayın yanında bulunan küçük karelerin içine bir tercih oyu veya tercih oyları kaydederek seçtiği bileşimin adaylardan birine veya bazılarına tercihini ifade edebilir. Tercih oyları ikiden (2) fazla olmamalıdır.

Seçmenin, tercih ettiği bileşimin adaylarına tercih oyları kaydetme hakkı zorunlu değildir.
Eğer seçmen öngörülen tercih oyu sayısından daha fazla tercih oyu kaydederse, bunlar göz ardı edilecektir. Bu durumda, oy pusulası geçerli sayılacak ve başka bir bileşime veya ayrı adaya oy verilmediği takdirde, tercih oylarının kaydolduğu bileşimin lehine parti oyu olarak hesaplanacak.

Görme engelliler nasıl oy kullanır
Seçim Merkezi Başkanı, belli bir adayın lehine sayılabilecek her faaliyet veya eylemden özenle kaçınarak, herhangi bir seçmene oy kullanma tarzını izah edebilir.
Görme engelli veya fiziksel yetersizliği olan her seçmen, eğer isterse, Seçim Merkezi Başkanına kendi başına oy kullanabildiğini söyleyerek, kendi başına oy kullanabilir. Görme engelliliği veya başka fiziksel yetersizliğinden dolayı oy kullanamayan seçmen, Seçim Merkezi Başkanından seçim merkezinin yardımcılarından birinin veya güvendiği herhangi başka bir kişinin huzurunda oy hakkını arzusuna göre kullanmasına yardımcı olmasını isteyebilir.

Oy pusulasının yıpranmadan, imhadan dolayı değiştirilmesi
Seçmen, oy pusulasını ihmalden dolayı imha etmemek için çok dikkatli olmalıdır. Ancak, eğer dikkatsizlikten dolayı onu imha ederse, seçmene normal olarak oy kullanmak için başka bir oy pusulasını vermek zorunda olan Seçim Merkezi Başkanına geri verebilir. Yıpranmış oy pusulaları geçersizleştirilir ve Seçim Merkezi Başkanı tarafından özel bir dosyada saklanır.

Oyun gizliliği
Oylama gizlidir ve oyun gizliliğinin sağlanması için gerekli önlemler alınır. Her seçim merkezinde seçmenin oy hakkını gizlilikle özgür ve doğrudan bir biçimde kullanabildiği özel oylama bölümleri vardır.
Oyun gizliliğini sağlamak için diğer önlemler

Oylama bölümleri, seçmenlere seçim merkezlerindeki görevlilerin görüş alanının dışında oy kullanmalarına izin verildiği bir şekilde yerleştirilir. Parti temsilcileri, seçim sürecini izlemek amacıyla her seçim merkezinde bulunur ve bu sürece herhangi bir şekilde müdahale hakları yoktur.
Seçmen, oy kullandıktan sonra oy pusulasını katlayarak kimse tarafından kime oy verdiğini anlaşılmadan kendi başına sandığın içine atar.
Seçmenin, oy pusulasına yasa tarafından belirlenmiş uygun «Χ» ya da «+» ya da «√» işaretlerinden başka bir işareti kaydetmesi yasaktır. Seçmenin kimliğinin belli olabileceği başka bir şekli veya harfi veya rakamı şekillendirmek yasaktır.

Oy pusulasının esaslı bir bölümünü koparmak veya yırtmak yasaktır.
Yukarıdaki düzenlemelerle seçmenlerin, isteklerine rağmen belli bir bileşime veya adaya oy vermelerine yönelik olası baskı veya/ve istenmeyen müdahalelerden korunması amaçlanmaktadır. Böyle bir durumda, oy pusulaları geçersiz sayılır.